"Homo habilis มนุษย์แห่งเครื่องมือหิน"

           หลังจากที่ก่อนหน้านี้เพื่อนๆได้รู้จักกับแหล่งโบราณคดีที่สำคัญของประเทศไทยและของโลกไปแล้วถึง 2 แห่ง วันนี้เลยจะพาเพื่อนๆไปรู้จักกับสิ่งที่น่าสนใจซึ่งเป็นเรื่องเกี่ยวกับโบราณคดีเช่นเดียวกัน แต่!! ในครั้งนี้จะไม่ใช่สถานที่หรือวัตถุทางโบราณคดี  ...จะเป็นเรื่องเกี่ยวกับ Homo habilis (โฮโม  แฮบิลิส) ซึ่งโฮโม แฮบิลิสนั้นคืออะไร?? มีความสำคัญอย่างไร?? มีความน่าสนใจแค่ไหน??  เราไปเริ่มทำความรู้จักกันเล้ย

 Homo habilis (โฮโม แฮบิลิส)

ใบหน้าโดยประมาณของ Homo habilis
ที่มา : https://th.wikipedia.org/wiki/Homo_habilis#/media/File:Homo_habilis_-

           Homo habilis (โฮโม แฮบิลิส) เป็นมนุษย์เผ่า Hominini มีอายุอยูในช่วงหิน Gelasian และ Calabrian คือครึ่งแรกของสมัยไพลสโตซีน ประมาณ 2.1-1.5 โดยอาจวิวัฒนาการมาจากบรรพบุรุษสาย australopithecine โดย H.habilis มีความหมายว่า มือชำนาญหรือคล่องแคล่ว (ภาษาอังกฤษ : handy man ) เพราะซากดึกดำบรรพ์มักจะพบพร้อมกับเครื่องมือหินแบบ Olduwan
          Homo habilis เป็นมนุษย์สกุล Homo ที่รูปร่างสัณฐานคล้ายกับมนุษย์ปัจจุบันน้อยที่สุด การจัดอยู่ในสกุลนี้จึงได้สร้างข้อถกเถียงอย่างไม่มีที่สิ้นสุด เนื่องจากขนาดที่เล็กและลักษณะล้าหลังทำให้ผู้ชำนาญการเสนอว่าควงรกัน H.habilis ออกจากสกุล Homo




การค้นพบ

ที่มา : https://th.wikipedia.org/wiki/Homo_habilis#/media/

         ในปีค.ศ.1959 ดร.หลุย เอสบี้ ลัคกี้ และภรรยา ได้ค้ยพบกระโหลกศีรษะ กระดูคาง และเครื่องมือหินกรวดที่โอลดูวาย จอร์จ ในประเทศแทนซาเนีย แอฟริกาตะวันออก โดยได้รับการตั้งชื่อว่า Zinjanthropus Boisei หรือ มนุษย์โอลดูวาย ( Oldoway man ) มีอายุประมาณ 1,750,000 ปีมาแล้ว

         และต่อมาในปี ค.ศ.1964 ดร.ลัคกี้และภรรยา ก็ได้ค้นพบซากกระดูกเพิ่มอีกที่โอลดูวาย จอร์จ ที่เดิม มีอายุประมาณ 2 ล้านปี เรียกว่า "Homo habilis" ( โฮโม แฮบิลิส ) กระดูกที่พบมีกระดูกหน้าแข้ง  กระดูกน่อง  กระดูกเชิงกราน  ฟัน  และบางชิ้นของหัวกระโหลก มีความสูงประมาณ 4 ฟุต พบสิ่งประดิษฐ์และเครื่องมือที่
 ทำด้วยกระดูกแท้ๆสำหรับตัดและขัดถู

        โฮโมแฮบิลิสคงอยู่สืบมาเป็นบรรพบุรุษโดยตรงของมนุษย์และยังเป็นช่วงแห่งวิวัฒนาการจากการบริโภคผักหญ้าเป็นอาหารไปสู่การบริโภคเนื้อสัตว์เป็นอาหารซึ่งเป็นขึ้นตอนสำคัญของวิวัฒนาการทางกายภาพและวัฒนธรรมของมนุษย์



การตีความจากหลักฐานที่พบ

         ในเรื่องของการกินอาหาร คงได้ทราบกันไปอย่างคร่าวๆแล้วว่ามนุษย์ในยุคนี้กินอะไรเป็นอาหาร แต่เราจะมาวิเคราะห์กันอย่างละเอียดค่ะว่าข้อมูลดังกล่าวนั้นมาจากหลักฐานอะไรบ้าง
         ตามการวิเคราะห์การสึกหรอของเนื้อฟันระดับไมโคร โฮโม แฮบิลิสไม่น่าจะเจาะจงทานอาหารที่เหนียวหรือแข็งมาก ความสึกหรอที่พบโดยเฉลียอยู่ระหว่างสัตว์ที่กินอาหารเหนียวแข็งและที่กินในพืชเป็นอาหาร ข้อมูลเหล่านี้มาจากการวิเคราะห์เปอร์เซ็นต์ของผิวฟันที่มีหลุมรูเล็กๆ ซึ่งก็คือความถี่และความลึกจากความเสียหายต่อฟันเพราะทานอาหารบางอย่าง เป็นวิธีที่ใช้บ่อยและได้รับการยอมรับอย่างกว้างขวางว่าเป็นตัวบ่งชี้การทานอาหารบางชนิด แสดงให้เห็นว่าโฮโม แฮบิลิสเป็นมนุษย์ที่ทานอาหารทั่วไปโดยอาหารเป็นทั้งพืชและสัตว์

 จากหลักฐานเชื่อว่าโฮโม แฮบิลิสเป็นมนุษย์ที่ใช้เทคโนโลยีเครื่องมือหินแบบ Olduwan เพื่อฆ่าและแล่หนังสัตว์ ซึ่งเป็นเครื่องมือที่ล้ำหน้ากว่าเครื่องมืออื่นๆที่เคยใช้มาทั้งหมด ทำให้ได้เปรียบในการอยู่ในสภาพแวดล้อมที่ก่อนหน้านี้ยากเกินไปสำหรับสัตว์วานร  แต่มนุษย์แฮบิลิสจะเป็นมนุษย์สายพันธ์ุแรกที่สามารถใช้เครื่องมือหินหรือไม่ ยังเป็นเรื่องไม่ชัดเจน เพราะแม้แต่ Australopithecus garhi ซึ่งมีอายุประมาณ 2.6 ล้านปีก่อน ก็ยังพบพร้อมเครื่องมือหิน

เครื่องมือหินแบบโอลโดวานประเภทต่างๆ
ที่มา : http://kanchanapisek.or.th/kp6/sub/book/book.

ที่มา : https://yimtaan.files.wordpress.com/2015/09/homohabilis.jpg

  ผู้ชำนาญการส่วนใหญ่สมมุติว่าทั้งเชาว์ปัญญาและโครงสร้างทางสังคมของมนุษย์กลุ่มนี้ซับซ้อนกว่าของ auetralopithecine หรือ ลิงชิมแปนซี  โยทั่วไปโฮโม แฮบิลิสใช้เครื่องมือเพื่อหากินซากสัตว์เป็นหลัก เช่น การตัดเนื้อออกจากซากสัตว์  ไม่ใช่เพื่อการป้องกันตัวหรือล่าสัตว์  แต่ถึงแม้ว่ามนุษย์กลุ่มนี้จะมีการใช้เครื่องมือ แต่ก็ยังไม่ชำนาญในเรื่องของการล่าสัตว์เหมือนกับมนุษย์กลุ่มอื่นๆ เพราะหลักฐานดึกดำบรรพ์จำนวนมากแสดงให้เห็นว่า มนุษย์กลุ่มนี้เป็นอาหารของสัตว์ล่าเหยื่อขนาดใหญ่ เช่น เสือเขี้ยวดาบ ซึ่งมีขนาดใหญ่พอๆกับเสือจากัวร์

        มนุษย์กลุ่มนี้อยู่กับไพรเมตคล้ายมนุษย์กลุ่มอื่นๆ แต่อาจเป็นเพราะนวัตกรรมทางเทคโนโลยีและการทานอาหารที่เฉพาะเจาะจงน้อยกว่า แฮบิลิสจึงกลายเป็นบรรพบุรุษของมนุษย์สปีชีส์ต่างๆจำนวนหนึ่งและอาจยังอยู่ร่วมกันกับโฮโม อิเรคตัส ในแอฟริกาเป็นเวลากว่า 500,000 ปี

        เอาล่ะค่ะ วันนี้เพื่อนๆก็ได้รู้จักกับเจ้ามนุษย์โฮโม แฮบิลิสกันไปแล้ว แต่ถ้าเพื่อนๆคนไหนอยากศึกษาเกี่ยวกับมนุษย์โฮโม แฮบิลิส หรือออออออ มนุษย์กลุ่มอื่นๆเพิ่มเติม สามารถเข้าไปได้ที่ ⇓ ได้เลยนะค้าาา

อ้างอิง

       บ้านจอมยุทธ.พัฒนาการของมนุษย์ในยุคโฮโม แฮบิลิส(Homo habilis). ค้นเมื่อ 2 มีนาคม 2561 จาก https://www.baanjomyut.com/library_2/extension-1/human/04.html

       วิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี. (2560). Homo habilis. ค้นเมื่อ 2 มีนาคม 2561 จาก https://th.wikipedia.org/wiki/Homo_habilis

       สารานุกรมไทยสำหรับเยาวชน โดยพระราชประสงค์ในพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว. สายพันธุ์ของโฮโมรุ่นแรก. ค้นเมื่อ 2 มีนาคม 2561 จาก http://kanchanapisek.or.th/kp6/sub/book/book.php?book=33&chap=4&page=t33-4-infodetail13.html